Ում է Ձմեռ պապը պարտական իր գոյության համար

Հավանաբար քչերն են կռահում, որ Նոր տարվա եւ Սուրբ Ծննդյան տոների ամենահայտնի հերոսը` Սանտա Կլաուսը, մտացածին առասպելական կերպար չէ, այլ ժամանակին գոյություն ունեցած իրական անձնավորություն: Ճիշտ է, նրա անունը փոքրինչ այլ կերպ է հնչել, եւ ապրել է նա ոչ թե ցրտաշունչ Լապլանդիայում, այլ արեւառատ Փոքր Ասիայում: Նրա անունը Նիկողայոս էր, ով ծնվել է 245 թվականին փոքրասիական Զմյուռնիա` ներկայիս Թուրքիայի տարածքում գտնվող Իզմիր քաղաքում: Նիկողայոսը եղել է բարեպաշտ քրիստոնյա, եկեղեցական պաշտոնով` եպիսկոպոս, եւ հայտնի է եղել իր անհամար բարերարություններով, որոնց շուրջ դարերի ընթացքում հյուսվել են բազում ժողովրդական ավանդապատումներ, եւ, ի վերջո, Նիկողայոսը դասվել է սրբերի շարքը: Սուրբ Նիկողայոսի վարքաբանությունից ծանոթանում ենք բազմաթիվ պատմությունների, թե ինչպես է նա օգնել դժբախտներին եւ չքավորներին, գիշերներով գաղտնաբար ոսկե դրամներ գցել քաղաքի բնակիչների տան դռների առջեւ եւ թխվածքներ դրել պատուհանագոգերի վրա: Նկարագրվում են որոշ դեպքեր, որ նա դրամներ է գցել ծխնելույզներից, ինչն էլ հիմք է ծառայել Եվրոպայում տարածված այն մտայնության համար, թե Ձմեռ պապն իր նվերները թողնելու համար աննկատորեն տուն է մուտք գործում հենց ծխնելույզից: 

16-րդ դարում Ռեֆորմացիայի հետեւանքով Եվրոպայի մի շարք երկրներում առհասարակ արգելվում է սրբերի պաշտամունքը, այդ թվում նաեւ սուրբ Նիկողայոսինը: Սակայն հոլանդացիները թեեւ դարձան բողոքականներ, բայց պահպանեցին հին կաթոլիկական սովորույթը. երեխաները նախկինի պես սպասում էին, որ դեկտեմբերի 6-ի գիշերը (այդ օրը կաթոլիկ աշխարհը նշում էր որպես սուրբ Նիկողայոսի օր) իրենց կայցելի Սինտերկլաասը (այսպես է հնչում "սուրբ Նիկողայոս"-ը հոլանդերեն): 17-րդ դարի սկզբում հոլանդացիներն Ամերիկայում հիմնեցին Նոր Ամստերդամ գաղութը, որը, սակայն, շուտով զիջեցին անգլիացիներին, ինչի հետեւանքով Նոր Ամստերդամը վերափոխվեց Նյու Յորքի: Մի քանի տասնամյակների ընթացքում բոլոր ամերիկացիները հոլանդացիներից փոխառեցին Սբ Նիկողայոսի օրը նշելու ավանդույթը, իսկ Սինտերկլաասը նրանց լեզվով սկսեց հնչել որպես Սանտա Կլաուս:Այն ժամանակներում եպիսկոպոսական հանդերձանքով ներկայացող  սպիտակամորուս ծերունին բարի էր, բայց եւ խստապահանջ: 

Նա նվերներ էր բաժանում արժանավորներին եւ խրատում անշնորհակալներին ու ծույլերին:

Հետզհետե ամերիկացիները Սբ Նիկողայոսի "մանկական" տոնը միավորեցին Սուրբ Ծննդյան, այն է` մանուկ Քրիստոսի տոնի հետ: Սա այնքանով էր հեշտ, որ Սուրբ Ծննդյանը նույնպես երեխաներին նվերներ էին տալիս մանուկ Քրիստոսի անունից: Այսպես Սբ Նիկողայոսը սկսեց իր շրջայցերը կատարել արդեն Սուրբ Ծննդյան գիշերը:

Թե ինչպես է Սբ Նիկողայոսը տնետուն շրջագայում եւ երեխաներին նվերներ բաժանում, առաջին անգամ նկարագրել է գրող Վաշինգտոն Իրվինգը 1809 թվականին: 1821 թվականին հոգեւոր հովիվ Կլեմենտ Կլարկն իր զավակների համար հորինում է սուրբ ծննդյան հեքիաթ, որի գլխավոր հերոսներից է լինում համակրելի Սանտա Կլաուսը: Կլարկի ստեղծագործությունում նա ներկայանում է որպես գիրամարմին եւ ժպտադեմ ծերուկ, որի եպիսկոպոսական գլխածածկը հեղինակը փոխել էր մորթիով երիզված գլխարկով, իսկ գավազանը` շաքարավազե հրաշագործ փայտիկով: Ավանակը, որով, համաձայն հին ավանդության, շրջում էր Սբ Նիկողայոսը, փոխարինվել էր արագավազ հյուսիսային ութ եղջերուներով լծված սահնակով:

1860 թվականին նյույորքյան "Հարպեր Ուիքլի" պարբերականի պատկերազարդող եւ ծաղրանկարիչ Թոմաս Նաստը Սանտա Կլաուսին հագցնում է կարմիր հանդերձներ լայն կաշվե գոտիով: Երեսուն տարվա ընթացքում նա կատարում է հարյուրավոր նկարներ, որոնցում ներկայացնում է Սանտա Կլաուսի մասին ավանդազրույցի բոլոր հիմնական դրվագները: Հենց նա է Սանտա Կլաուսին "բնակեցնում" Հյուսիսային բեւեռում:

Ի վերջո` իր ներկայիս տեսքը Ձմեռ պապը կամ Սանտա Կլաուսը ձեռք է բերում "Կոկա Կոլա" ընկերության գովազդային պաստառների շնորհիվ, որոնց հեղինակը նկարիչ Հեդդոն Սենդբլոմն էր: Այստեղ Սանտա Կլաուսը պատկերանում է որպես գիրակազմ ծերունի, որից ճառագում է զվարթություն եւ բարեհոգություն:

Ահա այսպիսին է ժամանակակից Ձմեռ պապի կամ Սանտա Կլաուսի պատմությունը, որն իր գոյությամբ պարտական է Սուրբ Նիկողայոսին` մի բարեպաշտ քրիստոնյայի եւ Աստծո նվիրյալ ծառայի, ով սիրում էր գաղտնաբար բարություն անել կարիքավորներին:

       Кого Дед Мороз обязан своим существованием?

  

Наверняка немногие догадываются, что всеми любимый герой Рождественских праздников и Нового года Санта Клаус, вовсе не вымышленная мифическая личность, а существовавший в свое время реальный человек. Следует признать, что его имя звучало несколько иначе и жил он не в заснеженной Лапландии, а в солнечной Малой Азии. Звали его Николас, он родился в 245 году в малоазиатском городе Смирна, который ныне называется Измир и находится на территории  Турции. Николас был благочестивым христианином в церковной должности  епископа, знаменит своими многочисленными добрыми делами, вокруг которых на протяжении веков слагалось огромное количество народных преданий, и наконец, он был причислен к лику святых. В жизнеописании Святого Николаса мы можем ознакомиться с многочисленными историями о том, как он помогал страдающим и  нищим, как тайно по ночам подкладывал золотые монеты к дверям жителей города, как клал пирожные на подоконники. Описываются некоторые случаи, когда он бросал монетки через дымоход, что послужило основанием для распространенного в Европе мнения, будто Дед Мороз, для того, чтобы оставить подарки, входит в дома именно через дымоход.

После Реформации 16-го века в ряде стран Европы было вообще запрещено поклонение святым, в том числе и Святому Николасу. Однако, голландцы сохранили старую католическую традицию, хотя и перешли в протестантизм. Дети, как и раньше, ждали ночи 6-го декабря (в этот день католический мир отмечает День Святого Николаса), ждали посещения Синтерклааса (так звучит по-голландски "Святой Николас").

В 17-м веке голландские мореплаватели основали в Америке колонию Новый Амстердам, которая, однако, скоро перешла во владение англичан и была переименована в Нью-Йорк.

В течение десятилетий все американцы переняли у голландцев традицию отмечать день Святого Николаса, а Синтерклаас на их языке стал произноситься, как Санта Клаус.

В те времена седобородый старик, облаченный в одежду епископа, был добр, но требователен.

Он раздавал подарки достойным и наставлял неблагодарных и ленивых. Постепенно "детский" праздник Святого Николаса был объединен с Рождеством, с праздником младенца Христа. Это произошло легко из-за того, что в Святое Рождество принято детям дарить подарки от имени младенца Христа. Так, Святой Николас начал совершать свои ночные визиты уже в Рождественскую ночь.

О том, как Святой Николас обходил дома и раздавал детям подарки, было впервые описано в 1809 году писателем Вашингтоном Ирвингом. В 1821 году духовный пастырь Клемент Кларк для своих детей придумывает рождественскую сказку, главным героем которой является симпатичный Санта Клаус. В произведении Кларка он выглядит толстым и улыбчивым старичком, чья епископская шапочка заменена на отороченную мехом шапку, а жезл превратился в сахарную волшебную палочку. Ослик, на котором, согласно старой традиции ездил Святой Николас, был заменен санями, запряженными быстроногими восьмирогими северными оленями.

В 1860-м году оформитель и карикатурист Нью-йоркского издания "Харпер Уикли" Томас Наст одевает Санта Клауса в красную одежду с кожаным поясом. В течение тридцати лет он создает сотни рисунков, на которых представлены все основные сцены жизни легендарного Санта Клауса. Именно Наст "поселяет"  Санта Клауса на Северном полюсе.

И наконец, свой современный облик Санта Клаус приобретает благодаря рекламным вывескам и роликам фирмы "Кока Кола", автором которых является художник Хеддон Сендблом. Здесь Санта Клаус представлен толстым старичком, от которого веет весельем и добродушием.

Такова история современного Деда Мороза или Санта Клауса, который своим существованием обязан Святому Николасу – благочестивому христианину и преданному слуге Божьему, который просто любил втайне творить добро нуждающимся в нем.